|
İKT337: Uluslararası
İktisat Teorisi (UİT)
|
1. Dersin İçeriği ve Yapılışıyla İlgili Genel Açıklama,
Kural ve Öneriler (Rules and Organization
of the Course)
2. Ele Alınması Planlanan Konular ve Kaynaklar (Topics
& Readings)
3. Derste Kullanılacak Temel Kaynaklar (Textbooks)
4. Dersle İlgili Yararlı İnternet Bağlantıları (Useful
Internet Links)
5. Ders Slaytları (ppt)
ve Elektronik Kaynak (pdf) Arşivi
[kullanıcı adı ve şifre gereklidir]
(Electronic Archive for
Course Materials)
6. Dersle
İlgili Duyurular (blogspot)
(E-mail List
for Students)
7.
Dersle İlgili Elektronik
Tartışma Platformu (google)
[kullanıcı adı ve şifre gereklidir]
(Electronic Discussion Forum for Students)
8. Dersle İlgili Öğrenci
Tanıtım Formu (Student Form)
9. Geçmiş UİT Sınav Soruları [kullanıcı adı ve şifre gereklidir]
10. Geçmiş UİP Sınav Soruları [kullanıcı adı ve şifre gereklidir]
1. Dersin İçeriği ve Yapılışıyla İlgili Genel Açıklama, Kural ve Öneriler |
Bu dersin konuları üç ana bölümden oluşmaktadır: A, B ve C. Derste, öncelikle, "uluslararası iktisat"ın (international economics) hangi temel konu ve araştırma alanlarını kapsadığı anahatlarıyla özetlenecek ve bu konulardan hangilerinin ne ölçüde Güz 2007 yarıyılında ele alınacağı ayrıntılı biçimde açıklanacaktır. Daha sonra, ikinci bölümde (Bölüm B), ulusal paraların varlığı ihmal edilerek uluslararası mal, hizmet ve faktör ticaretinin/akımlarının sebepleri, yararlılığı ve yönünü (bileşimini) açıklamaya yönelik olarak bugüne dek geliştirilmiş olan temel dış ticaret kuramları incelenecektir. Dönemin son haftalarında ise, parasal dış ticaret kuramları ve açık ekonomi makroiktisadı konularna geçilecektir. Şimdiden belirtmek gerekir ki, C bölümündeki konular, dönem içinde gözden geçirilerek değiştirilebilir ve/veya bazı konular daha sonraki dönemde (Bahar 2008) "Uluslararası İktisat Politikası" dersinde ele alınabilir.
Dersle ilgili olarak, bir arasınav (8-18 Kasım 2007 tarihleri arasındaki bir gün) ve bir de dönem sonu sınavı (8-30 Ocak 2008 tarihleri arasındaki bir gün) yapılacaktır. Ayrıca, bazı derslerde habersiz kısa sınavlar (quiz) ve yoklamalar yapılabilir. Her "quiz"in konu kapsamını; bir önceki "quiz"den sonra o güne dek ele alınan bütün konular ve/veya daha önceki derslerde açıkça ilan edilen konular oluşturacaktır. Yapılacak "quiz"lerin notlarının ortalaması, ikinci bir arasınav notu olarak değerlendirilebilir. Eğer öyle yapılacak olursa, genel başarı notunun hesaplanmasında, iki arasınav notunun ortalamasının % 40'ı, final sınavı notununun ise %60'ı dikkate alınacaktır. Dikkat: Lisans yönetmeliğine göre, (dersi ilk kez alan) öğrencilerin derslerin en azından % 70'ine düzenli devam etmeleri zorunludur.
Öğrencilerin derslere düzenli katılımının yanı sıra, aktif katılımları da esastır. Bu bakımdan, öğrencilerin derslere ilgili konuları aşağıda belirtilen ve derslerde ayrıca tavsiye edilebilecek olan kaynaklardan okuyarak mutlaka hep hazırlıklı gelmeleri son derece yararlı olacaktır.
Eğer öğrencilerin olası ders içi sorularının yanıtlanması herhangi bir sebeple ders saatlerinde olanaklı olmazsa, öğrenciler bu sorularını yöneltmek veya dersle ilgili konularda danışmak üzere dersin öğretim üyesiyle ya görüşme saatinde (18 Eylül - 29 Aralık 2007 arasında, Cuma günleri, 14:30-15:30 arası) ya da kendisiyle ayrıca bir görüşme gün ve saati ayarlayarak başka bir gün ve saatte görüşebilirler. Öğrenciler dersin öğretim üyesiyle iletişim kurabilmek için:
[1] AÜSBF ana binasındaki 302 numaralı odasına uğrayabilir,
[2] kendisini 595 12 74 numaralı iş telefonundan arayabilir veya
[3] kendisine email (kibritci@politics.ankara.edu.tr) gönderebilirler.
Dersi almakta olan bütün öğrencilerin (eğer geçmişte aldıkları dersler nedeniyle vermedilerse) doldurup en geç 29 Eylül 2007 tarihine kadar dersin öğretim üyesine teslim etmesi gereken öğrenci tanıtım formları şu adresten çekilip bastırılabilir: ogreform.pdf.
Dönem boyunca dersten daha fazla yararlanabilmeleri için öğrencilerin interneti mutlaka düzenli ve yoğun kullanmaları tavsiye edilir. Bu amaçla, öğrencilere aşağıdaki internet bağlantıları yararlı birer başlangıç noktası olarak sunulmaktadır. Ayrıca, bütün öğrencilerin haftada en az bir kez bu sayfaya uğrayarak ve mutlaka duyuru sayfasını kontrol ederek dersle ilgili olası güncel duyuruları izlemeleri zorunludur. Öte yandan, öğrencilerin dersle ilgili elektronik duyuru listesine "Numara, İsim ve Soyadı" bilgilerini kullanarak üye olmaları da kesinlikle zorunludur.
Güz 2007 yarıyılında okutulan UİT desini, Bahar 2008 yarıyılında okutulacak olan "Uluslararası İktisat Politikası" (UİP) dersi izleyecektir. UİP dersiyle ilgili olarak şimdiden bilgi sahibi olmak istiyorsanız, Bahar 2007 yarıyılında okutulan UİP dersinin programına buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
2. Ele Alınması Planlanan Konular ve Kaynaklar |
A. Uluslararası İktisat: Genel Giriş {Slayt 1} {Kaynak 1} {Kaynak 2} {Kaynak 3}
A1. "Uluslararası İktisat"ın Konuları ve Bu Konular Arasındaki İlişkilerA2. Dünya Ticaretine Genel Bakış ve "Çekim (Gravity) Modeli" {Slayt 2} {Kaynak}
A2.1. Dünya Mal, Hizmet ve Faktör Ticaretiyle İlgili Genel Gözlemler {Kaynak}
A2.2. Modelin İktisat Dışı Kökenleri: Newton'un Evrensel Çekim Yasası
A2.3. Tinbergen (1962) ve Andersen (1979)'un Katkıları Çerçevesinde Modelin Yapısı
A2.4. Büyüklük ve Uzaklığın Önemi
A2.5. Diğer Açıklayıcı Etkenler
A3. "Uluslararası Rekabet Gücü" Kavramı ve Uluslararası İktisat Açısından Önemi {Slayt 3} {Kaynak 1} {Kaynak 2} {Kaynak 3}
B. Reel Uluslararası İktisat Kuramı: Dış Ticaretin Yapısı ve Ticaretten Kazançlar
B1. Erken Dış Ticaret Kuramları: Merkantilistler ve Fizyokratlar {Slayt 3} {Kaynak}B2. Adam Smith ve "Mutlak Üstünlükler" {Slayt 3} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
B3. İşgücü Üretkenliği ve "Karşılaştırmalı Üstünlük": Ricardo-vari Klasik Model {Slayt 3} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
B3.1. GirişB4. Özel Faktörler ve Gelir Dağılımı {Slayt 3} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
B3.2. Bir "Tek Faktör Ekonomisi"
B3.3. Tek Faktorlü Bir Dünyada Ticaret
B3.4. Karşılaştırmalı Üstünlük Konusundaki Yanlış Anlamalar
B3.5. Çok-Mallı Ortamda Karşılaştırmalı Üstünlük
B3.6. Taşıma Maliyetlerinin ve Ticareti Yapılmayan Malların Analize Eklenmesi
B3.7. Ricardo-vari Model Hakkında Ampirik KanıtlarB4.1. GirişB5. Kaynaklar ve Ticaret: Heckscher-Ohlin Modeli {Slayt 4} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
B4.2. Özel Faktörler Modeli
B4.3. Özel Faktörler Modelinde Uluslararası Ticaret
B4.4. Gelir Dağılımı ve Ticaretten Kazançlar
B4.5. Ticaretin Siyasi İktisatçılığı: Bir Başlangıç NoktasıB5.1. GirişB6. Standart Ticaret Modeli: Neoklasik Ticaret Kuramı {Slayt 5} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
B5.2. İki Faktörlü Ekonomi Modeli
B5.3. İki-Faktörlü Ekonomiler Arasında Uluslararası Ticaretin Etkileri
B5.4. Heckscher-Ohlin Modeli Hakkında Ampirik KanıtlarB6.1. GirişB7. Alternatif Dış Ticaret Kuramları: Teknoloji, Talep Cephesi ve Ürün Farklılaştırması {Slayt 7} {Kaynak}
B6.2. Ticaret Yapan Bir Ekonominin Standart Bir Modeli
B6.3. İktisadi Büyüme: RS Eğrisinde Bir Kayma
B6.4. Uluslararası Gelir Transferleri: RD Eğrisinin Kaydırılması
B6.5. Tarifeler ve İhracat Sübvansiyonları: RS ve RD'de Eşanlı KaymalarEk: Teklif Eğrileri ve Dış Ticaret Haddi {Slayt 6}
B7.1. GirişB8. Ölçekten Kazançlar, Aksak Rekabet ve Uluslararası Ticaret {Slayt 7} {Kaynak}
B7.2. Kravis (1956): Bulunabilirlik (Availability) Teoremi
B7.3. Posner (1961): Teknolojik Açık (Technological Gap) Teoremi
B7.4. Vernon (1966) & Hirsch (1967): Ürün-Döngüsü (Product-Cycle) Teoremi
B7.5. Linder (1961): Tüketici Tercihlerinin Benzerliği {Kaynak}
B7.6. Endüstri-İçi Ticaret (Intra-Industry Trade): Tanımı, Türleri, Sebepleri, Ölçümü ve Etkileri
Ek: Grubel-Lloyd EndeksiB8.1. GirişB9. Uluslararası Faktör Hareketleri {Kaynak}
B8.2. Ölçekten Kazançlar (Economies of Scale) ve Uluslararası Ticaret: Genel Bir Bakış
B8.3. Ölçekten Kazançlar ve Piyasa Yapısı
B8.4. Aksak Rekabet Teorisi
B8.5. Tekel-vari Rekabet ve Ticaret
B8.6. Dışsal Kazançlar ve Uluslararası TicaretB9.1. Giriş
B9.2. Uluslararası İşgücü Hareketliliği {Slayt 8} {Kaynak}
B9.3. Uluslararası Borç Alış-Verişi
B9.4. Dolaysız Yabancı Yatırımlar ve Çokuluslu Firmalar {Slayt 9} {Kaynak 1} {Kaynak 2}
C. Uluslararası İktisat Politikası Kuramı: Politika Araçları, Etkileri, Sebepleri, Bütünleşme ve Uygulama
C1. Genel Giriş: Dış Ticaret Politikası Araçları {Slayt 10}
C2. Dış Ticaret Politikası Araçlarının Etkileri: Küçük ve Büyük Ekonomiler İçin Kısmi ve Genel Denge Analizleri {Slayt 11} {Slayt 12} {Kaynak 1} {Kaynak 2} {Kaynak 3: Pugel, 2007, Ch. 9}
C3. Korumacılık ve Dış Ticaret Politikasının "Politik İktisadı" {Slayt 13} {Kaynak 1} {Kaynak 2} {Kaynak 3}
C3.1. Bebek Endüstriler Tezi ve İthal-İkameci Sanayileşme {Kaynak 1}
C3.2. Optimum Tarife Argümanı
C3.3. Stratejik Dış Ticaret Politikası ve Gelişmiş EkonomilerC3.4. Korumacılığa "Politik" Yaklaşım: Politik Ticaret Politikası Modelleri {Kaynak 1}
C3.4.1. Ortanca Seçmen Modeli (Arrow, 1963)
C3.4.2. Enformasyonsuz Seçmen Modeli (Buchanan & Tullock, 1962)
C3.4.3. İçsel Tarife Modeli (Magee, Brock & Young, 1989)
C3.4.4. Hesap Makinesi Modeli (Caves, 1976)
C4. Uluslararası Ekonomik Bütünleşme {Slayt 14} {Slayt 15}
C4.1. Küreselleşme, Bölgeselleşme, Bütünleşme ve Türleri {Kaynak 1}
C4.2. Serbest Bölge (Free Zone) {Kaynak 1}
C4.3. Serbest Ticaret Alanı (Free Trade Area)
C4.4. Gümrük Birliği ve Etkileri: Küçük ve Büyük Ekonomiler İçin Kısmi ve Genel Denge Analizleri
C4.5. Ortak (veya Tek) Pazar
C4.6. Ekonomik Birlik
C4.7. (Ekonomik ve) Parasal Birlik ve "Optimum Para Alanı" {Kaynak 1}
C4.8. Tam Ekonomik Bütünleşme ve Siyasi Birlik
C4.9. Ticaret Ambargoları (Trade Embargoes) {Kaynak 1}Ek: Türkiye-AB Ekonomik Bütünleşmesi
C5. Uygulamada Dış Ticaret Politikaları ve Dünya Ticaret Sistemi {Kaynak 1}
C5.1. Dünya Ticaret Sistemi ve Dünya Ticaret Örgütü {Kaynak 1} {Kaynak 2} {Kaynak 3} {Kaynak 4} {Diğer Kaynaklar}
C5.2. Türkiye (WTO/DTÖ'nün 2003 Raporu) {Kaynak 1} {Kaynak 2}
C5.3. Avrupa Birliği (WTO/DTÖ'nün 2002 Raporu) {Kaynak 1}
C5.4. ABD (WTO/DTÖ'nün 2004 Raporu) {Kaynak 1}
3. Derste Kullanılacak Temel Kaynaklar |
Dersle ilgili diğer olası kaynaklar dönem içinde ayrıca verilecektir! Ek okuma önerileri için aşağıdaki listeye bakabilirsiniz.
Irwin, Douglas A. (1996):
Against
the Tide: An Intellectual History of Free Trade.
Princeton,
NJ: Princeton University Press.
Coughlin, Cletus C. (2002):
"The
Controversy over Free Trade: The Gap Between Economists and General Public".
FRB
of St. Louis Review, 84/1: 1-21.
Helliwell, John F. (2000):
Globalization:
Myths, Facts and Implications.
Toronto, Ontario:
C.
D. Howe Institute, Benefactors Lecture.
Bhagwati, Jagdish (2001):
in: Free Trade Today, Ch. 1, Princeton University Press. (html - pdf)
Bhagwati, Jagdish (2005):
In
Defense of Globalization.
Oxford University Press.
Bergsten, C. Fred (2002):
A
Competitive Approach to Free Trade.
The
Financial Times, December 4.
Global Economic Integration: Opportunities and Challenges.
A symposium
sponsored by the Federal Reserve Bank of Kansas City.
Jackson Hole,
Wyoming, August 24-26, 2000.
Obstfeld, Maurice (2000):
Globalization
and Macroeconomics.
NBER
Reporter.
Rodrik, Dani (1997):
Küreselleşme
Sınırı Aştı Mı? (Has
Globalization Gone Too Far?).
İstanbul: Kızılelma
Yayıncılık, Siyaset-Tarih-Tartışma Kitapları.
Rodrik, Dani (1999):
Yeni
Küresel Ekonomi ve Gelişmekte Olan Ülkeler:
Dışa
Açılma Nasıl Gerçekleştirilmeli?
(The
New Economy and Developing Countries:
Making
Openness Work).
İstanbul: Sabah
Kitapları / Çağdaş Bakışlar Dizisi.
Bordo,
Michael D.; Alan M. Taylor & Jeffrey G. Williamson (eds.) (2001):
Globalization
in Historical Perspective.
Cambridge,
MA, & Chicago, IL: NBER & The University of Chicago Press.
Deardorff, Alan V. & Robert M. Stern (2002):
"What
You Should Know About Globalization and the World Trade Organization".
Review
of International Economics, 10(3), 404–423.
Milanovic, Branko (2003):
"The
Two Faces of Globalization: Against Globalization as We Know It",
World
Development, 31(4), 667-683.
Panagariya, Arvind (2003):
What
is Globalization and is it Beneficial?
MD: University
of Maryland, BMOS, manuscript.
4. Dersle İlgili Yararlı İnternet Bağlantıları |
International Economics Network
International Economics Gateway
The Chinese University of Hong Kong: International Economics
International Economics Study Center
Deardorff's Glossary of International Economics
Ek Linkler: Ankara ve İnternetteki Bazı Kitapçılar
www.bicaklar.com.tr
www.akademikitabevi.com
www.literaturkitabevi.com.tr
www.imge.com.tr
www.dostkitabevi.com
www.turhankitabevi.com.tr
|
| Anasayfa | Özgeçmiş | Yayınlar | Dersler | EconGATE | Türkiye | Dünya | |